Giới thiệu về xã Xuân Thủy, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định.

1. Sơ lược về vị trí địa lý, lịch sử hình thành.

Xã Xuân Thủy là mảnh đất dài theo hướng Bắc – Nam, cách trung tâm huyện khoảng 3 km. Phía Bắc giáp xã Xuân Thượng, phía Đông giáp xã Xuân Phong, phía Nam giáp xã Xuân Bắc, phía Tây giáp xã Xuân Hồng và Xuân Ngọc. Diện tích tự nhiên gần 4 km², dân số gần 6.000.000 người, đồng bào theo đạo công giáo chiếm 1/3 dân số. Xã có 01 di tích lịch sử cấp Quốc gia (Đền Xuân Hy); 01 di tích lịch sử cấp Tỉnh (Đền-Chùa Hoành Quán).

Xã Xuân Thủy được hình thành từ 04 Làng (Thủy Nhai Thượng, Thủy Nhai Trung, Xuân Hy, Hoành Quán).

- Làng Thủy Nhai: Theo di ngôn: Thời Hồng Đức, tổ tiên các nơi đưa con cháu về lập làng Thủy Nhai. Sang thế kỷ XVI, XVII, dân cư đông đúc, một số cụ đưa con cháu xuống phía Nam lập làng Thủy Nhai Trung và chuyển xuống Trà Lũ lập trại gọi là Thủy Nhai Hạ (Phú Nhai xã Xuân Phương). Thủy Nhai là xã lớn, thời kỳ nhà Nguyễn, Thủy Nhai đứng đầu Tổng gọi là Tổng Thủy Nhai.

- Làng Xuân Hy: Cuối thế kỷ XIV cụ Ngô Miễn người làng Xuân Mai, xã Xuân Phương, tổng Kim Hoa, phủ Bắc Hà, xứ Kinh Bắc (nay là Phường Phúc Thắng, Thành phố Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc). Cụ đưa 10 dòng họ về khai hoang, lấn biển, lập ấp Nhật Thi (nay là làng Xuân Hy xã Xuân Thủy, Xuân Bảng thị trấn Xuân Trường).

- Làng Hoành Quán là dân cư họ Đoàn ở làng Tràng Tân, Từ Quán bên bờ sông Cấm tỉnh Bắc Ninh, xứ Kinh Bắc về lập nghiệp vào cuối thời nhà Lý làm nghề chài lưới. Về sau lập làng gọi là làng Hoành Giang sau đổi tên thành làng Hoành Quán.

Năm 1947 xã Xuân Thủy được hợp nhất từ 4 làng cũng là 4 xã (Thủy Nhai Thượng, Xuân Hy, Thủy Nhai Trung và Hoành Quán) gọi là xã Xuân Thủy Quán. Đến năm 1952 được đổi tên thành xã Xuân Thủy gồm 14 xóm. Đến năm 2021 sáp nhập còn 6 xóm (Thủy Nhai Thượng 02 xóm; Xuân Hy 02 xóm; Hoành Quán 01 xóm; Thủy Nhai Trung 01 xóm).

2. Điều kiện tự nhiên:

 Là xã thuộc vùng đồng bằng châu thổ Sông Hồng, địa hình thấp trũng, đất đai phì nhiêu, màu mỡ, phù hợp với sản xuất nông nghiệp. Trên địa bàn xã còn có hệ thống sông ngòi, mương máng thuận tiện cho giao thông vận tải và tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp.

   

3. Về phát triển kinh tế:

Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 10 năm qua đạt trên 10%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tiến bộ: tỷ trọng nông nghiệp đã giảm từ 45,0% xuống còn 35,1%; công nghiệp, xây dựng tăng từ 25% lên 64,9%.

- Hệ thống kết cấu hạ tầng nông nghiệp, nông thôn được đầu tư nâng cấp, xây mới tương đối hoàn chỉnh, đồng bộ. Nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật được áp dụng, nhiều mô hình tích tụ, tập trung đất đai, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, mô hình cánh đồng lớn mang lại giá trị kinh tế cao. Năng suất lúa bình quân 10 năm đạt » 100,8 tạ/ha/năm; giá trị sản xuất trên 1 ha canh tác năm 2022 đạt 95 triệu đồng. Sản xuất nông nghiệp hàng hoá được chú trọng. Chăn nuôi phát triển mạnh cả về số lượng và chất lượng theo hướng chuyển từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang chăn nuôi tập trung theo hướng công nghiệp, bán công nghiệp, đảm bảo an toàn dịch bệnh và vệ sinh môi trường.

Sản cuất CN-TTCN-TMDV tăng trưởng khá. Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân đạt 12,7%, giá trị sản xuất năm 2022 đạt 100 tỷ đồng. Thực hiện chủ trương CNH-HĐH nông nghiệp nông thôn đã triển khai thực hiện nhiều biện pháp khuyến khích các thành phần kinh tế phát triển. Nhiều hộ dân của địa phương, cũng như bên ngoài đã mạnh dạn đầu tư nguồn vốn để phát triển sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, kinh doanh dịch vụ vừa và nhỏ, hiện tại trên địa bàn xã có 120 hộ và cơ sơ sản xuất, kinh doanh thu hút hơn 200 lao động, giá trị của công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp,thương mại dịch vụ trừ chi phi sản xuất trung bình ước đạt 9,3 tỷ đồng/năm. Tốc độ tăng trưởng kinh tế hàng năm là 12% tăng so với 2010 là 2,3%.

Nguồn lực để xây dựng kết cấu hạ tầng KT-XH đạt được những bước tiến vượt bậc. Nhiều công trình, dự án được đầu tư xây mới, cải tạo, nâng cấp, tu bổ,… góp phần thay đổi căn bản diện mạo và thúc đẩy kinh tế - xã hội.  Các tuyến đường tỉnh lộ 488, 489 chạy qua xã là tiền đề để Xuân Thủy phát triển kinh tế-xã hội.

Lĩnh vực xây dựng NTM: xã đạt NTM năm 2016 và NTM nâng cao năm 2021. Trên 50% số xóm đạt NTM kiểu mẫu. Phấn đấu năm 2023 xã đạt NTM kiểu mẫu.

4. Về văn hóa - xã hội:

Cùng với phát triển kinh tế, nhiệm vụ phát triển Văn hóa - Xã hội được quan tâm, chăm lo tạo nền tảng cho sự phát triển toàn diện. Trong đó, Giáo dục - Đào tạo được xác định là 1 trong 2 mũi nhọn truyền thống được ưu tiên trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đến nay các trường đạt chuẩn Quốc gia, trường đạt chuẩn Xanh - Sạch - Đẹp - An toàn. Trong đó trường Tiểu học đạt mức 2. Chất lượng giáo dục toàn diện được duy trì. Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp ở các cấp học đều đạt cao.

Các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao có nhiều chuyển biến. Các thiết chế văn hóa từ xã đến cơ sở được đầu tư xây dựng đồng bộ, theo chuẩn NTM. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, Đề án thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội trên địa bàn được triển khai sâu rộng, có trọng tâm, trọng điểm. Tỷ lệ hộ gia đình đạt danh hiệu “Gia đình văn hóa” là 85%; tỷ lệ xóm, thôn, TDP đạt danh hiệu văn hóa là 100%;  Lễ hội truyền thống được duy trì và phát triển đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của Nhân dân (lễ hội Đền làng Xuân Hy 20,21/8 âm lịch)

Công tác Y tế, DS-KHHGĐ luôn được coi trọng: dịch Covid 19 được phòng chống và khống chế tốt. Trạm y tế  được đầu tư nâng cấp, sửa chữa, khang trang đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân. Chất lượng khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân được nâng cao.

            5. Công tác xây dựng Đảng, Chính quyền, MTTQ và các đoàn thể nhân dân.

Chi bộ Đảng đầu tiên được thành lập năm 1947 với tên gọi chi bộ Xuân Thủy Quán gồm 04 đảng viên là những thanh niên tiêu biểu sớm giác ngộ cách mạng. Đến nay Đảng bộ có trên 230 đảng viên sinh hoạt 10 chi bộ trong đó 6 chi bộ nông thôn, 03 chi bộ trường học, 01 chi bộ công an xã. Hàng năm Đảng bộ, chính quyền đều hoàn thành tốt nhiệm vụ. MTTQ và các đoàn thể nhân dân đạt tiên tiến, xuất sắc.

            Năm 1984 xã vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương lao động Hạng 3.

            Năm 2010 xã vinh dự được Nhà nước tặng danh hiệu cao quý “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” trong cuộc kháng chiến chống thực dân pháp xâm lược./.